แม้จะมีเสียงลอยๆ บอกว่าเด็กกินนมแม่ผอม แม่ไม่ดูแลตัวเอง นมแม่ไม่มีคุณค่าพอสําหรับลูก เด็กแพ้นมแม่ หลัง ๖ เดือน นมแม่ไม่มีประโยชน์ ลูกกินนมแม่ไม่อ้วนบ้าง น้ำนมใสไม่มีประโยชน์บ้าง ลูกนอนไม่ยาว ดังนั้น เคล็ด ลับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้นานถึง ๒ ปี มีดังนี้

1.  หญิงตั้งครรภ์และครอบครัว ในระหว่างตั้งครรภ์ หาความรู้เรื่องนมแม่จากแหล่งที่เชื่อถือได้ พิจารณา ความถูกต้องของข้อมูลที่ได้รับโดยเฉพาะจาก social media เพจที่ข้อมูลน่าเชื่อถือ

2.  เลือกโรงพยาบาลคลอดที่สนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างแท้จริง
3. ไม่ผ่าตัดคลอดในกรณีที่ไม่มีความจําเป็นทางการแพทย์
4.  ขอให้ลูกได้ดูดนมแม่บนเตียงคลอด ขอลูกมาอยู่กับแม่ให้เร็วที่สุด เพื่อให้ลูกได้ดูดนมแม่ตามต้องการ

5. 3 วันที่อยู่โรงพยาบาลหลังคลอด มีความจําเป็นสําหรับแม่ ลูก ไม่เสริมนมผสมโดยไม่จําเป็น เน้นให้ลูก

ดูดนมแม่จากเต้า มีบุคลากรที่สนับสนุนเน้นเอาลูกดูดเต้า ไม่เสริมนมผสม โดยไม่สมเหตุสมผล
6.  หลังคลอดกลับบ้าน เข้าถึงหน่วยงานที่สนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ไม่เสริมนมใส่ขวดหรือด้วยวิธี

ใดๆนานเกิน หรือเข้ารับบริการคลินิกนมแม่ใกล้บ้าน เพื่อฝึกให้ลูกดูดนมแม่จากเต้า
7.  แรกเกิดถึง 45 วัน หลีกเลี่ยงการใช้ขวด ฝึกดูดนมแม่ใส่ขวดหลังลูกอายุ 45 วัน วันละ 2-3 ครั้ง เพื่อ

ฝึกลูกดูดนมจากขวด ไม่จําเป็นต้องฝึกเร็วหรือรีบฝึกภายใน 1 เดือน
8. ไม่ตัดสินใจปั๊มนมแม่ใส่ขวด กรณีให้ลูกดูดเต้าไม่ได้ก่อนเข้ารับคําปรึกษาจากคลินิกนมแม่
9.  เลือกแหล่งเข้าถึงการปรึกษาหรือผู้ให้คําแนะนําเรื่องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างชาญฉลาด ไม่ตก

หลุมพลางการใช้เครื่องปั๊มนม การเลือกกรวยเครื่องปั๊มนม การนวดนมที่ไม่สมเหตุสมผล ไม่เลือกการเลี้ยงลูกด้วย นมแม่ที่มีพิธีกรรมมากเกินกว่าธรรมชาติ ไม่จําเป็นต้องนวดเปิดท่อน้ำนม เพราะท่อน้ำนมเปิดโดยธรรมชาติอยู่แล้ว

10. เริ่มทําสต๊อคน้ำานมและเก็บรักษาน้ำนม หลังลูกอายุ 1 เดือน เพื่อใช้เมื่อแม่ทำงานให้เพียงพอและ พอเพียงไม่กักตุนน้ำนมแม่มากเกินไม่ต้องเร่งปั๊มนมตั้งแต่หลังคลอดทันทีหลังคลอด 1 เดือนควรเป็นเวลที่แม่ ลูกได้เรียนรู้การให้นมจากเต้าและเรียนรู้กันและกัน

11.  มีปัญหาปรึกษาคลินิกนมแม่ และปรึกษาแพทย์ที่สนับสนุนนมแม่
12.  อยู่กับลูกให้ดูดนมแม่จากเต้า ไม่นํานมแม่ใส่ขวด
13.  เลือก Day care ที่สนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
14.  พูดคุยกับหัวหน้าและเพื่อนร่วมงาน เพื่อสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ช่วยงานทุกอย่างที่ช่วยได้

เพื่อการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
15. ให้นมแม่อย่างเดียว 6 เดือน หลัง 6 เดือน เริ่มอาหารตามวัยควบคู่นมแม่
16.  เริ่มอาหารตามวัยอย่างถูกต้องที่มีอาหารครบ 5 หมู่ ไม่เน้นผักหรือข้าวราดนมแม่ ทารกจําเป็นต้อง

ได้รับสารอาหารครบถ้วน และอาหารตามวัยทดแทนนม 1 มื้อ

17. รับวัคซีนกับแพทย์ที่สนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ไม่เชิญชวนหรือกดดันเรื่องสุขภาพลูกให้ใช้นม ผสม

18.  ลูกอายุ 1 ปี ได้รับข้าว 3 มื้อเป็นหลัก ควบคู่นมแม่ตามต้องการ ไม่จําเป็นต้องเสริมนมผสม สารอาหาร ได้จากอาหาร 3 มื้อเป็นหลัก

19. ให้ลูกดูดนมแม่ตามต้องการ เน้นอาหารตามวัย 3 มื้อ ครบถ้วน สามารถให้นมแม่ยาวนานมากกว่า 2 ปี

ศิริลักษณ์ ถาวรวัฒนะ ผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง(APN)

สาขาการพยาบาลเด็ก Center of Special Expertise in Lactation Clinic: Breastfeeding Sick Babies Center สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี